Azijn voor door de dressing. Maar er kan zoveel meer!

Vandaag deel 2 van mijn azijntrilogie. In het vorige artikel heb ik het gehad over hoe het gemaakt wordt en welke soorten er allemaal zijn.
Maar wat kun je nu allemaal doen met azijn?

Azijn wordt in zo ontzettend veel gerechten en producten gebruikt dat je er bijna niet meer bij stil staat.
Dit is ook niet zo gek, wanneer je bedenkt dat het een natuurlijk conserveringsmiddel is.

In het oude Egypte van ruim 3.000 jaar geleden werd al azijn gebruikt om groente en vlees langer houdbaar te houden en er wordt zelfs in de Bijbel over azijn gesproken.
Omdat het zuur in azijn kalk oplost, wordt het als schoonmaakmiddel gebruikt en vanaf de Bijbelse tijd tot nu wordt azijn ook gebruikt voor gezondheidsdoeleinden. Azijn werd vroeger al gebruikt om wonden schoon te maken en een glaasje  per dag zou bijdragen aan een betere gezondheid. Ook is het een wondermiddel om het branderige gevoel van brandnetelprikken en kwallenbeten weg te halen.

Maar ik wil het hier natuurlijk voornamelijk hebben over de dingen die je met azijn in de keuken kunt doen.

Azijn is een belangrijk ingrediënt in producten zoals: mayonaise, piccalilly, mosterd en chutneys.

Hier geef ik je wat ideeën om nog meer uit azijn te halen en er net zo enthousiast over te worden als ik al ben.

Dressing

Nog steeds gebruiken mensen azijn voornamelijk om de dressing over de sla een frisse tint te geven.
De dressing bestaat dan vaak uit azijn, olie of mayonaise, wat kruiden en een gesnipperd uitje.
Wanneer je met goede vruchtenazijnen gaat werken, kun je jouw salades een verrassend nieuwe smaak meegeven. Denk bijvoorbeeld eens aan: een salade met gerookte kip en vijgjes met mango azijn, of een rucola met geitenkaas, walnoot en zoete vijgdadel azijn. Zet gewoon eens drie of vier verschillende flesjes vruchten,- of notenazijn op je aanrecht en ga lekker met je salades experimenteren. Je gaat jezelf zeker verrassen.

Sauzen

Ik had de mayonaise al genoemd, maar azijn kan bijna alle sauzen die je maakt naar een hoger niveau tillen.
Met het toevoegen van een scheutje azijn wordt je saus net wat frisser en minder zwaar van smaak. En het zure van azijn zorgt ervoor dat zoete en aardse smaken sterker naar voren komen. Gooi gerust eens een eetlepel Sangiovese rode wijnazijn in je wijn- of portsaus om er een spectaculaire en fluweelzachte saus van te maken. Of wat dacht je van een scheut tomaatazijn bij je rode pastasaus om de smaak van tomaat nog meer te benadrukken? Voor azijn bij sauzen geldt wel: rustig doseren en tussentijds proeven. Anders kan je saus snel te zurig van smaak worden.

Garen

Het beroemde gerecht ceviche is vis die in citroensap is gegaard. Probeer ook eens met azijn dunne reepjes rauwe vis in de azijn te leggen en het zuur van de azijn zorgt ervoor dat de vis gaar wordt. Super eenvoudig en heel lekker. Ook hier geldt weer: ga lekker experimenteren met jouw favoriete smaak azijn. De wat zuurdere en dunnere azijnen zijn hiervoor wel beter geschikt dan de wat zoetere en stroperige azijnen.

Marineren en glaceren

Het zuur van de azijn zorgt ervoor dat vlees lekker mals wordt en hierom wordt azijn ook veel gebruikt in marinades. Uiteraard kun je ook hierbij weer naar hartelust met verschillende smaken aan de gang.
Wanneer je met een wat dikkere azijn aan de slag gaat is het vaak lekkerder om je vlees hiermee in te smeren en dan op lage temperatuur te braden of roosteren. De (fruit)suikers in de azijn gaan dan karameliseren waardoor je zo’n zoet kleverig laagje om je vlees krijgt. Lekker! Om deze reden gooi ik zelf ook altijd wat dikke azijn bij mijn stoofschotel, vlak voordat ik de deksel op de pan doe.
Behalve vlees kun je ook heel veel groente in azijn marineren. Heb je wel eens geprobeerd om dunne slierten komkommer in mango azijn te marineren? Lekker, joh!
Doe ook eens wat druppels goede Balsamico over fruit (aardbeien!) en zie wat een smaakexplosie je hiermee teweeg kunt brengen.
En wanneer je jouw zelf gebakken brood een nog krokantere korst wilt geven, sprenkel je gewoon een paar druppels azijn over het brood voordat je het in de oven zet.

Inleggen

We kennen allemaal de augurk en de Amsterdamse ui wel; het fenomeen tafelzuur.
Ook hier kun je met verschillende smaken azijn en verschillende ingrediënten de meest bijzondere tafelzuren maken van groente en fruit. Gewoon je fuit of groente in een weckpot doen, wat van jouw favoriete azijn erbij (vaak ook wat extra suiker omdat het anders te zuur wordt) en wat kruiden en specerijen erbij. Potje dicht doen en na een week heb je al je eigen ‘home made’ tafelzuur. De mannen van Pickles voor Bikkels hebben zich hierin gespecialiseerd en verzinnen de mooiste tafelzuren van courgette, venkel en zelfs bietjes.

Nagerechten

Hoewel je er misschien niet direct bij stil staat, past azijn ook heel goed bij nagerechten.
Een azijn bij een nagerecht mag natuurlijk niet te zuur zijn, dus je gebruikt dan in de meeste gevallen een zoete vruchtenazijn of notenazijn. Een goed uitgekozen azijn bij een dessert van ijs zorgt ervoor dat je nagerecht een frisse tint krijgt en ook wat lichter verteerbaar is. En in het verlengde van de al eerder genoemde aardbeien met Balsamico, kun je, in vruchtenazijn gemarineerde, verse stukjes fruit bij je nagerecht serveren.
Aangelengd met bronwater (plat of bruisend) kun je van een milde azijn een lekkere dorstlesser maken en met prosecco of spumante kun je van azijn zelfs een aperitief maken. Gewoon een bodempje azijn in een glas en het water of de bubbeltjeswijn erop schenken. Een beetje verse munt of een mooi gesneden stukje fruit erbij en daar is je drankje.

Ga zelf ook eens wat meer doen met al die verschillende soorten azijn en je zult jezelf en je gasten verbazen met al dat lekkers dat er uit je keuken komt.

Volgende keer ga ik het uitgebreid hebben over de Koning van de azijnen, de Balsamico.

Of check deel 1 nog een keer!

Bewaren

Bewaren

Bewaren

Delen is fijn!