Woensdag Gehaktdag; het basis balletje gehakt
Ja, het gaat ook hier gebeuren; ik ga regelmatiger schrijven over gehakt.
En dan bedoel ik het mooie product gehakt in het algemeen en gehaktballen in het bijzonder.
Dit omdat naar mijn bescheiden mening gehakt één van de meest veelzijdige vleesproducten is waar we mee kunnen werken, omdat je er eindeloos mee kunt variëren.
Natuurlijk ben ik niet de enige, die dit weet en gehakt op een voetstuk plaatst. Sterker nog: hele volksstammen hebben op hun website het ultieme gehaktbal recept of zelfs een hele website gewijd aan dit intrigerende stuk vlees (of eigenlijk: ‘intrigerende stuk(ken) gemalen vlees’).
Waarom dan nog meer artikelen op het internet over gehakt? Nou, gewoon omdat ik dat wil. En omdat ik vind dat je over gehakt niet uitgepraat of uitgeschreven raakt.
Hier kun je alles over en rondom gehakt gaan verwachten. Recepten voor gehaktballen natuurlijk.
Maar ook handige tips over gehakt en hoe je zelf verschillende soorten gehakt kunt maken.
Zo nu en dan pak ik een bestaand recept met gehakt beet en maak deze dan na.
Net zoals bij zoveel mensen, is mijn liefde voor gehaktballen ontstaan aan de keukentafel van mijn moeder.
Zij maakte de lekkerste gehaktballen en nog steeds heb ik haar recept niet kunnen evenaren.
Een tweede bron van inspiratie voor mijn zoektocht naar geweldige gehaktballen is het boek van Jez Felwick.
Felwick verkoopt in Londen vanuit een foodtruck magnifieke gehaktballen en heeft meer dan 70 recepten opgetekende in zijn boek ‘gehaktballen.’
In mijn optiek een must have voor iedereen die iets meer wil halen uit een alledaagse portie gehakt.
Zo heb ik uit zijn boek zo’n gouden tip kunnen halen:
Gebruik als je de ballen gaat draaien een ijsschep om het gehakt te pakken.
Wanneer je dit doet weet je zeker dat alle ballen nagenoeg hetzelfde formaat hebben en dus ook dezelfde garing nodig hebben.
Geen halfrauwe ballen en gortdroge knikkers meer in één pan.
Ik gebruik zelf zo’n ijsschep waar je van die halve bollen mee kunt scheppen, dan draaien de ballen ook net even wat makkelijker.
Nou vooruit, laten we eens starten met wat concreets over gehakt:
Het lekkerste gehakt maak je natuurlijk zelf met een gehaktmolen.
Er zit over het algemeen veel meer smaak aan gehakt dat je zelf gedraaid hebt en je kunt zelf bepalen hoe jij jouw gehakt wilt hebben qua verhouding.
Dit is superhandig als je straks meer gaat doen dan het standaard huis, tuin en keuken balletje braden.
Heb je geen vleesmolen en laat je portemonnee het toe, koop je gehakt dan bij de betere slager in plaats van bij de supermarkt.
Je kunt de slager vertellen wat voor soort gehakt je wilt hebben en hij kan met je meedenken en adviseren, zodat je een gehakt koopt die precies past bij hetgeen je wilt.
Als het echt niet anders kan, kies dan voor gehakt uit de supermarkt (ik geef toe dat ik dit ook nog wel eens doe uit luiheid), maar ben je ervan bewust dat zelf gedraaid gehakt of die van de slager echt VEEL beter smaakt.
Over het vlees dat je gebruikt en de verhoudingen van zelf gehakt maken, wil ik het een volgende keer hebben.
Voor nu geef ik jullie mijn recept voor een lekkere ‘basis’ gehaktbal.
Ik gebruik in dit recept (en heel veel andere gehaktbalrecepten) panko in plaats van paneermeel, omdat dit je gehaktbal net iets luchtiger maakt.
En waar ik vroeger nog wel eens een in de melk geweekte boterham mee kneedde door de ballen, laat ik die er ook steeds vaker uit.
De kunst van het maken van een geslaagde bal zit in het rustig gaar laten sudderen in de bouillon.
Bal gehakt; de basis
Ingrediënten
Voor de gehaktbal:
- 1 kg half-om-half gehakt
- 1 ui fijn gesnipperd)
- 1 ei
- 1,5 el mosterd
- 2 el ketchup goeie ketchup
- 1,5 el platte peterselie fijn gehakt
- panko broodkruim Japans paneermeel
- paar druppels tobasco
- zout en peper
En verder:
- ½ l rundvleesbouillon
- boter om in te braden
Instructies
- Meng alle ingrediënten voor de gehaktbal door elkaar en draai hier zes grote ballen of 10 kleinere ballen van (met de ijsboltang). Verhit de boter in een braadpan of diepe koekenpan (er moet straks ook nog een halve liter bouillon bij kunnen).
- Schroei de ballen in de pan rondom dicht tot ze mooi bruin zijn. Dit duurt ongeveer een minuut of vijf. Giet vervolgens de bouillon erbij en laat de ballen met een deksel op de pan in ongeveer 15 tot 20 minuten gaar sudderen op laag vuur.
- Liefhebbers kunnen van het braadvocht een lekkere jus maken voor bij de bal. Denk hierbij aan het toevoegen van wat zoete balsamico of donker bier dat je inkookt, maar hier komen we in volgende ‘gehaktbal artikelen’ vast en zeker uitgebreider op terug.
Disclaimer
De genoemde waardes zijn gebaseerd op standaard tabellen en hier kunnen geen rechten aan worden ontleend. Merknamen in de ingrediëntenlijst kunnen het gevolg zijn van een betaalde samenwerking. Sommige linkjes op deze pagina kunnen affiliate links zijn. Lees meer: disclaimer.
Oh oh, Gellie. Ik heb wel enorm moeten lachen om jouw comment, hoor.
Even los van het feit dat jouw slager zelf een grote bal gehakt is (geen verstand van zijn producten, dus), is het denk ik wel aan te raden om een goede gehaktmolen te kopen.
Maar wat had ik er graag bij geweest… met een camera, haha!! Die interactie tussen jou en je man is geweldig! Ik zou als ik jouw was dit verhaal als script verkopen en dan wordt er op zeker een film van gemaakt. Kun je van de royalties meteen een goede molen kopen.
Ze hebben op internet trouwens best goede molens voor een redelijke prijs (kun je natuurlijk alsnog veel geld vinden). Hier een link naar zo’n soort molen die het wel goed doet:
Gehaktmolen Tefal
Het werd niets. De vleesmolen was van de LIDL, een ERNESTO die volgens mij gemaakt is voor Spritzgebak. En waar een of andere ‘gerse’ marketing lummel er ook voor gehakt malen er bij gezet heeft.
Het moment supreme nadat ik tegen het advies van mijn man koop speklap en riblap na een discussie met de slager over zelf vlees malen, thuis kwam met karbonade en procureurlap van die slager waar we al dikwijls bedorven vlees hadden gekocht. ‘ja mevrouwtje gelijk dezelfde dag bereiden hè, niet bewaren, daar is het niet vorige week voor geslacht.’ ( we hebben nog een slager, maar omdat ik teveel terug breng mag ik daar niet meer binnen komen, ben de winkel uitgezet, met mij is altijd wat. )
Mijn man fronste zijn wenkbrauwen bij het zien van de type vlees en hoeveelheid en gooide het in de koelkast de vriendelijke woorden tot morgen prevelend. Dat komt namelijk zo: Ik ben een Friezin en mijn man zegt altijd dat volk kan niks, weet niks, wil niks. En jawel, nu realiseer ik me net dat beide varkensvlees zijn en geen 3/4 rund bevat.
Het maalapparaat is van plastic, maakt niet uit dacht ik, ze bouwen vliegtuigen ook tegenwoordig van plastic en dat is sterker dan aluminium, dus die plastic vleesmolen dan ook.
De blokjes vlees waren 2x 2 cm gesneden en door de verschillende huidskleuren makkelijk evenwichtig te verdelen volgens de stelregel varken/rund (?) 3/4 rund en 1/4 varken in een grote platte bak. Kunt u het nog volgen? We zijn inmiddels aangeland in de Friesche keuken hoor, dat u het weet.
De Archimedes schroef draaie en nam een stukje vlees mee naar voren. En het volgende stukje vlees, en zovoort. Maar er kwam niks uit de gaatjes, ik zag aan de verbetenheid van het gezicht van mijn man dat steeds zwaarder draaien werd. Bingo, bijna zuchtend kwam er een stukje vlees uit een gaatje, ter grootte van, ja wat, moeilijk te omschrijven. Zelf gehakt draaien is een work out besefte ik naar mijn man kijkend. Het midden van die transportworm transformeerde het vlees naar filet american, qua kleur en consistentie. Mijn man draaide het hendel de andere kant uit en de prut bewoog mee naar achteren.
Hij demonteerde het apparaat als een bootwerker en gebruikte zelfs die taal van de haven. Die vacuumzuigervoet is trouwens ook qua zuigkracht lauwloenen. Hoe kan het in godsnaam verkocht worden.
Sinds uren praat mijn man weer tegen me en heeft hij zijn overbite weer terug. Met een nieuwe filosofische uitspraak. Waar twee nationaliteiten slapen op één kussen, daar ligt de duivel tussen.
Hij is nog lang bezig geweest het geperste vlees uit en van die gaatjesschijven af te krijgen. Het was een compact ééngeheel vleesmassa geworden. Een goeie gehaktbal is voor hem vrees ik net zo onbereikbaar als een een beschuitje eten met Lady Gaga voor de doorsnee boerenpummel waarvan het hier stikt in de buurt .
Het zal ons benieuwen, onze ervaring met vlees is horrible, te droog of te taai. Of beide. Tot voor een paar jaar geleden was vlees goed te pruimen.
Daar hebben we nog foto’s van. Suddervlees wat uit elkaar valt na enkele uren in een mix van roomboter en margarine heeft liggen badderen met de beroemde af en toe blubbelletjes. Je kon het snijden met een lepel en de binnenkant was roze. En dan bedoel ik geen draadjesvlees want volgens mijn man is draadjesvlees verkloot vlees. Iets met de Enzymen die te heet geworden zijn. Precies weet ik het niet.
En vanmiddag kwam meneer thuis met een gehaktmolen. Vandaar dat ik op deze site beland ben. Recepten voor gehaktballen zoeken, want hoeveel is half om half. Hij wordt fanatiek nu in zijn jacht op de jaren 60 bal. Hij is historisch belast vrees ik, in zijn ‘gewone simpele sappige patattentbal tegen sluitingstijd aan’.
Bedankt Simone voor de tips.
O jee.. 🙂 Heel veel succes met het vinden van die ultieme bal! En laat even weten als het gelukt is!