Op de snijplank… Spruitjes

Vandaag op de snijplank de net zo gevierde als gevreesde groente, spruiten.
Deze kleine groene kooltjes hebben een schare van fans en waarschijnlijk net zoveel mensen die niets van deze jongens moeten hebben.
De reden waarom veel mensen geen spruitjes lusten heeft te maken met het feit dat spruiten vaak (van kinds af aan al) geassocieerd worden met bitter. Hierdoor vonden de tegenstanders de spruit in hun jeugd niet lekker en laten hem jaren later nog steeds links liggen.
Eigenlijk best wel zonde want inmiddels is ook dit minikooltje door ontwikkeld en smaakt hij veel minder bitter dan dat we ons nog herinneren van vroeger.

Duizenden jaren geleden werd de spruit al verbouwd in de Mediterannee en vanaf de Middeleeuwen heeft hij ook zijn wortels in de aarde van Noord Europa gevonden.
Hier werd hij voor het eerst verbouwd in en rondom Brussel. Dit zie je in veel talen ook nog terugkomen in de naam van de spruit.
Denk maar aan: Brussels Sprouts (Engels), choux de Bruxelles (Frans) of in het Zweeds waar ze hem Brysselkai noemen.

Spruiten zijn kooltjes (officieel heten ze dan ook spruitkool) die als okselknop groeien. Klinkt een beetje als een woord waar een luchtje aan zit.
Over luchtjes gesproken: de spruit is naast zijn vermeende bitterheid om nog een reden berucht: die ‘vieze spruitjeslucht’ wanneer je ze kookt. Die lucht ontstaat omdat spruiten, net als veel andere koolsoorten trouwens, veel zwavel uit de grond haalt wanneer ze groeien. Wanneer je ze dan voor langere tijd kookt, komt de zwavel vrij uit de groente en die zorgt voor die typische spruitjesstank.

Tips en trucs

Hier wat tips en weetjes over deze gevierde en verguisde groente:

• Spruitjes moeten lekker stevig en mooi groen (zeker niet helemaal geel!) zijn. Let hier ook op wanneer je ze koopt. dan kun je ze nog wel een weekje bewaren in de koeling.
• Tegenwoordig vind je ook panklare spruiten in de winkel. Die zijn al voor je schoongemaakt, maar blijven wel minder lang goed. Houd rekening met een dag of twee na aankoop. Wil je de mini kooltjes langer bewaren? Dan kun je ze het beste even een paar minuten blancheren en daarna invriezen.
• Spruitjes worden ook zoeter wanneer je ze invriest. Dit komt omdat het zetmeel in de kooltjes dan veranderen in suikers.
• Je voorkomt voor een groot gedeelte de gevreesde spruitjeslucht in huis door ze in ruim water te koken en sowieso niet langer dan 10 minuten. Wanneer je ze langer kookt, komen de zwavelluchtjes vrij die zo’n typische spruitenlucht geeft. Wanneer je wat melk of een ui aan je kookvocht toevoegt, gaan je spruiten ook minder ruiken.
• Wanneer je de spruiten gaat koken, snij dan een plakje van het stronkje af, verwijder de buitenste blaadjes en kerf het stronkje kruiselings in met een mesje. Door het inkerven gaart de binnenkant van de spruit sneller en hoef je hem minder lang te koken (en dat is weer beter voor de gevoelige neusjes in huis)
• Naast groene spruiten bestaat er ook een paarse variant, de Rubine. Deze heeft een iets zachtere (lees: minder bittere) smaak dan zijn groene neef.
• Spruiten zitten bomvol met vitamine C en zijn dus ook nog eens gezond voor je. Hiernaast bevatten ze ook nog eens een stofje dat je bloed ontgift. Dit werkt alleen wanneer je de groente kort kookt, dus probeer je aan de hierboven al eerder genoemde maximale kooktijd van 10 minuten te houden. De keerzijde is dan weer dat de darmen nog best wel aan de slag moeten om de spruiten te verteren en dat je hier een periode van harde wind aan over kunt houden.

Nog steeds zijn veel mensen niet veel creatiever dan de spruit tot moes koken en serveren met aardappelen en vlees. Gelukkig kan je er nog veel meer mee, waardoor je deze typische wintergroente vaak en gevarieerd kunt eten.

Met spruitjes kun je ongelofelijk variëren

Denk bijvoorbeeld eens aan:

• Spruitjes wokken nadat je ze een minuut of vijf gekookt hebt
• Lekker roosteren in de oven met wat hazelnoten en spekjes
• Of zelfs een salade maken van superdunne plakjes spruit

Hier vind je nog een overzicht van al onze recepten met spruitjes.
Natuurlijk horen we graag op welke manier jij de spruit het liefste bereidt en eet.

Delen is fijn!