Wat zijn lectines?

Lectine is een soort eiwit dat voorkomt in nagenoeg alle planten, in meer of mindere mate. De meeste van de lectines zijn onschuldig maar er zijn twee soorten die voor de mens een nadelig effect kunnen hebben. Dit zijn prolamine (o.a. gluten) en agglutinine.

Lectines zijn onderdeel van het afweermechanisme van de plant. Het zorgt ervoor dat insecten of dieren die het eten ziek worden of het niet kunnen verteren. Het is met name geconcentreerd in de zaden. Dat is ook de reden dat lectine in hoge concentraties voorkomt in granen en peulvruchten. Dit zijn namelijk de zaden van de plant.

Wat zijn lectines | simoneskitchen.nl

Agrarische revolutie

Nu is het natuurlijk niet zo dat de granen en peulvruchten die we al sinds de agrarische revolutie in ons dieet hebben zó giftig zijn dat we er meteen doodziek van worden. Als dat het geval was geweest, was niemand het ooit gaan verbouwen, schat ik zo in. Een mogelijk schadelijk effect kan jaren duren om te ontwikkelen en kan zo subtiel zijn dat je het niet (meteen)merkt.

Het probleem met de twee genoemde lectinen is dat ze niet tijdens het normale stofwisselingsproces worden afgebroken en dat ze vervolgens ook nog eens voorkomen dat verteringsenzymen hun werk goed kunnen doen. Niet ideaal dus.

Wel of niet eten?

De medische en wetenschappelijke wereld zijn het er niet over eens. Moet je lectines nu wel of niet helemaal vermijden? Heb je problemen met je darmen en wellicht last van een lekkende darm dan is het vermijden van lectines een goed idee. Wil je ze perse wel eten dan is een goede bereiding essentieel. Rauwe bonen bevatten enorme hoeveelheden lectine en ongekookt zijn die heel giftig. Op de goede manier weken en koken zorgt ervoor dat het grootste gedeelte van de lectine verdwijnt. Hetzelfde geld voor granen. Zuurdesem brood op de traditionele manier gebakken heeft lang genoeg kunnen fermenteren om de meeste schadelijke bestanddelen te laten verdwijnen. Veel commercieel bereid brood echter heeft die tijd niet gehad. Ook commercieel zuurdesem is vaak niet op de goede manier gemaakt! Let dus op waar je het koopt. Zelf maken blijft ook hier weer de beste oplossing.

Dr Gundry

Tijdens mijn zoektocht naar “de waarheid over lectine” kwam ik de website van Dr. Gundry tegen. Deze man – een voormalig cardioloog in de US – is ervan overtuigd dat al het leed van de wereld de schuld is van lectine. Van allergieën, tot lekkende darm, tot alle mogelijke ziektebeelden. Allemaal de schuld van lectine. Nu verkoopt de beste man heel toevallig allerlei supplementen, waaronder een lectine shield. Dat kun je dan gebruiken zodat je toch nog alle lectine bevattende voedingsmiddelen kunt eten. Tja… laten we dat vooral met een grote korrel zout nemen! Van de hand van Dr. Gundry verscheen ook het boek The plant paradox waar in de medische wereld ook nogal veel om te doen is. Misschien leuk leesvoer als je meer over de mening van Dr. Gundry wilt weten!

En dan hebben we nog gluten

Gluten en met name gliadine is een prolamine en voor zover we nu weten een lastpost voor een heleboel mensen. Coeliakie is de bekendste aandoening als het aankomt op het niet kunnen verdragen van gluten, maar ook mensen die deze aandoening niet hebben kunnen baat hebben bij het stoppen met gluten of het drastisch verminderen. Bij mensen die hier gevoelig voor zijn kunnen gluten zorgen dat de tight junctions, de “handjes” die de darmvlokken bij elkaar houden, uit elkaar gaan staan en een lekkende darm kunnen veroorzaken. Bacterien en gifstoffen komen zo terecht op plekken waar ze niet thuishoren. Dit zorgt weer voor allerlei ontstekingen in je lichaam en het activeren van het immuunsysteem. De symptomen van een lekkende darm zijn groot en daar heb ik hier een apart artikel over geschreven.

Het laatste woord over lectine is nog niet gesproken! De voor- en tegenkampen zijn beiden behoorlijk fel. Ik bevind mezelf ergens in het midden. Ik eet niet veel peulvruchten en ook niet veel granen maar kan er soms gerust van genieten. Als met alles denk ik dat ook weer het toverwoord: variatie is!

Lees ook over nachtschades en wat dat zijn.

Bronnen: Hormoonfactor, Paleo principles by dr Sarah Ballantyne, dr. Gundry

Delen is fijn!