Glutenvrij eten, waar moet je op letten?

Brood essentieël?

De laatste tijd was er weer heel wat te doen rond brood. Een Nederlandse hoogleraar waarschuwde voor gezondheidsproblemen als je brood van het menu schrapt. Brood bevat namelijk jodium, wat belangrijk is voor een goede schildklierwerking. Dat laatste klopt inderdaad, maar ook alleen omdat bakkers jodium aan  hun brood toevoegen. De meeste mensen eten namelijk te weinig natuurlijke jodiumbronnen (zoals witte vis en zeewier) en zouden anders een jodiumtekort kunnen krijgen.

Brood – geen natuurlijke bron van jodium!

Brood is dus geen natuurlijke bron van jodium en je kan best zonder. Maar eens in de zoveel tijd moet er weer wat promotie voor brood gevoerd worden natuurlijk, nu meer en meer mensen minder brood en soms zelfs glutenvrij gaan eten.

Maar is het dan wel gezond dat zoveel mensen glutenvrij gaan eten? Er is maar een beperkte groep mensen (ongeveer 1%) met coeliakie, een auto-immuunziekte die een strikt glutenvrij dieet vereist. Maar bij een grotere groep andere mensen is er sprake van glutensensitiviteit. Zij merken dat ze klachten krijgen bij het eten van gluten.

Welke klachten?

Die klachten kunnen heel divers zijn:

  • Afwijkende ontlasting
  • Opgeblazen gevoel, winderigheid
  • Krampen, buikpijn
  • Vermoeidheid
  • Concentratiestoornissen
  • Lusteloosheid
  • Stemmingswisselingen

Ik ervaar zelf meteen klachten bij het eten van gluten. Onlangs was ik een week op hotel in Oostenrijk en laat de Oostenrijkse keuken nu niet de meest gezonde opties bieden :-). Een week lang dagelijks gluten eten (waar ik dat thuis slechts sporadisch doe) heeft me niet echt goed gedaan. Nog tot enkele weken nadien had ik regelmatig last van krampen en andere spijsverteringsproblemen. Mijn darmen moesten duidelijk even herstellen.  

Als je vermoedt dat jouw klachten gelinkt kunnen zijn aan het eten van gluten, kan je eens proberen gluten streng te gaan mijden gedurende 4 weken en kijken wat voor verschil dat geeft. Nadien kan je gluten terug introduceren en noteren of bepaalde klachten terugkomen. Om hier inzicht in te krijgen, is het bijhouden van een eetdagboek een handig hulpmiddel.

Wat kun je dan nog eten?

Stel dat je besluit om glutenvrij te gaan eten. Wat kan je dan wel nog eten?

Wel, het goede nieuws is: heel veel! Het is gewoon een kwestie van anders te leren eten. Kies als alternatief zeker niet voor het schap met glutenvrije producten (zoals crackers, brood, koekjes), want dit zijn allemaal erg bewerkte producten zonder enige voedingswaarde.

Vervang liever je dagelijkse portie boterhammen door iets totaal anders. Je zal merken dat je door glutenvrij te gaan eten, ook meer groenten gaat eten en veel meer gaat variëren.

Kies voor:

Als ontbijt kan je kiezen voor:

  • een goed vullende smoothie (max. 2 stuks fruit) waar je ook meteen wat groenten (bv groene bladgroenten) en gezonde vetten (bv noten, avocado) aan toevoegt
  • havermoutpap (niet geschikt voor coeliakiepatiënten want kan sporen van gluten bevatten, maar dit is zo weinig dat de meeste mensen met glutensensitiviteit er geen klachten van ervaren)
  • omelet met groenten
  • eimuffins uit de oven met groenten en verse kruiden
  • chiapudding met kokosmelk en fruit

Ook voor de lunch zijn er genoeg alternatieven:

  • Zelfgemaakte maaltijdsoep (met rijstwafel)
  • Maaltijdsalade met glutenvrij graan zoals quinoa of boekweit en vette vis
  • Rijstwafels of Yam desem brood belegd met zelfgemaakte mayonaise en avocado

Verwar glutenvrij eten niet met koolhydraatarm eten. Koolhydraten maken immers deel uit van een gezond voedingspatroon. En er zijn genoeg koolhydraatbronnen zonder gluten zoals zoete aardappel, aardappel, zilvervliesrijst en glutenvrije (pseudo)granen zoals gierst, boekweit, quinoa en amaranth.

Als je wat creativiteit aan de dag legt, zal je je brood, pasta en granen echt niet missen. Voor alles is er een glutenvrij alternatief. Bananenbrood kan je met amandel- en kokosmeel bakken, wraps kan je maken van boekweitmeel, pasta kan je vervangen door courgetteslierten en lasagnebladen door aubergine- en zoete aardappelplakken.

Zoek je recepten voor glutenvrij eten?

Delen is fijn!