Je hebt een beeld in je gedachten van een mooi wit onderwerp op een superlichte ondergrond. Maar de foto die je maakt ziet er grauw en grijs uit. Wat gaat er verkeerd? De uitdagingen van foodfotografie wit op wit en hoe je dit het beste kunt doen.
Wat is witte foodfotografie?
Als ik het heb over witte foto’s of witte foodfotografie dan doel ik op foto’s in een compleet witte setting. Soms is ook het onderwerp wit en soms is het onderwerp het enige gedeelte met een beetje kleur.
Witte foodfotografie
Vorige week zagen jullie dit lekkere gerechtje hierboven met quinoa al voorbij komen en zoals beloofd zou ik iets meer proberen te vertellen over witte foodfotografie. Zoals je ziet aan de foto zit er veel wit in. Je hebt een witte ondergrond, wit bakje, wit bordje, witte melk in de achtergrond en de enige kleur die er in zit, is van de frambozen en de quinoa granola. Een paar weken geleden hadden we de fotoshoot voor Alex en Ria waarbij alles witter dan wit was. Tijdens en ook na de shoot kreeg ik regelmatig de vraag hoe je dat dan doet, want ‘het gaat altijd fout bij mij’.
Witte foto’s; wat kan er fout gaan?
Dus om te beginnen de problemen die je ondervind of kunt ondervinden bij hele witte foto’s;
- Al dat wit zorgt ervoor dat de licht registratie van je camera de mist ingaat. Al dat wit wordt geregistreerd als licht. Resultaat; je camera gaat onderbelichten. Vergelijkbaar wanneer je bijvoorbeeld op wintersport bent en je hebt veel licht reflecterende sneeuw in beeld.
- Schaduw; als je echt witter dan wit wilt, wil je ook geen schaduwen of in ieder geval zo min mogelijk
- Focuspunt. Waar je scherpstelt in de foto bepaald voor een heel groot gedeelte hoe je camera de belichting regelt zoals je heel mooi kunt zien in het test shotje dat ik nam voor ‘achter de schermen’.
Bij de linkerfoto lag mijn focus punt op het witte yoghurtflesje, bij de rechterfoto lag het focus punt op mijn zwarte camera. Zoals je kunt zien een dramatisch verschil. Je camera staat over het algemeen ingesteld op een lichtberekening waarbij het middelpunt wordt gemeten en de rest een beetje meedoet. Met andere woorden; je scherpstelpunt is het belangrijkste voor het bepalen van de belichting. Overigens ben ik in alle voorbeelden uitgegaan van gebruik van de camera op automaat of op half automaat (diafragma of sluitertijd voorkeuze) Werk je op handmatig dan is het anders. (dan bepaal jij zelf alles namelijk)
Zet de camera op de M stand
Om maar met probleem 1 te beginnen; al dat wit dat je camera in ‘de war’ maakt. De registratie fout van je camera moet jij corrigeren. Daar is geen magische knop voor behalve wellicht op de compact camera waar je een sneeuw of strand stand hebt die in principe overbelicht.
Uitgaande van de meting van je camera moet je dus langer gaan belichten om de kleuren in je foto weer wit te maken. Je kunt hier de belichtings correctie gebruiken (dat handige +/- knopje op je camera) maar als je echt wit op wit fotografeert dan is de kans groot dat je dan nog niet het juiste effect bereikt. Het beste is dus om je camera op de M stand te gebruiken. Op die manier heb je zelf alles onder controle en krijg je het beste resultaat.
Je ziet hierboven het verschil tussen de foto op de automatische stand en de foto met correctie. Links is de sluitertijd 1/160s bij f3.5 en rechts is de sluitertijd 1/25s bij f4.0. Daarnaast, en dat maakt ook een groot verschil; is er aan de rechterkant een stuk piepschuim gebruikt om de schaduwen in te vullen. Op foto 1 zie je de opzet van de set. Dat verschil in sluitertijd is waarschijnlijk niet op te lossen met de +/- knop.
Het alternatief is dus om de camera op handmatig te zetten. Minder eng dan je wellicht denkt. Je neemt het uitgangspunt van je camera (1/160s bij f3.5) en zet dat erin op de handmatige stand. Nu heb je een uitgangspunt waarvan je weet dat je lichter moet. Ik werk altijd vanuit het diafragma dus die heb ik een klein tikje verder dicht gedraaid omdat me dat een goed idee leek maar verder werk ik alleen met de sluitertijd en indien nodig de iso. Die bepaalt hoe licht de foto uiteindelijk wordt.
Hierboven zie je de opzet nog een keer. Om de schaduw te minimaliseren heb ik links en achterin een wit stuk piepschuim neergezet. Het wit aan de achterkant was in beeld maar doordat het zo vaag was zag je toch niet wat het was. Dan komen we ook meteen op punt twee; de schaduw.
Minimaliseer de schaduw
Mijn eerste opzet (foto hieronder) was met tegenlicht. Dat is zeker mogelijk, maar het ‘probleem’ met tegenlicht is dat de schaduw aan de voorkant zit. Even afhankelijk van de hoek van je camera heb je dus reflectie materiaal nodig aan de voorkant. Dat is lastiger werken dan wanneer je met zijlicht aan de slag gaat. Dus afhankelijk van je setup kies je voor een van beide. Zijlicht of tegenlicht. Waarbij tegenlicht recht van boven weer makkelijker is om te hanteren dan wanneer je de foto maakt zoals hieronder.
Scherpstellen
Het probleem met het focus punt bij witte foodfotografie heb ik boven al uitgelegd, maar daar wil ik nog het volgende over zeggen: als ik op statief werk dan stel ik altijd met de hand scherp. Omdat ik handmatig de belichting regel, ben ik niet afhankelijk van de automatische camera instellingen. Dat scheelt corrigeren achteraf.
Contrast
Als laatste; als je alleen maar wit in beeld hebt kan het zijn dat je uiteindelijk helemaal geen contrast meer hebt in je foto. Bij Hemels was het doel om zo min mogelijk contrast in het beeld te brengen. Voor mij ook wel een beetje tegenstrijdig, maar wil je wel wat contrast tussen al dat wit dan kun je achteraf in Lightroom of Capture One weer een beetje contrast toevoegen.
Dit kun je doen door achteraf iets meer zwart in de foto te brengen, de helderheid aan te passen of het contrast zelf te verhogen (maar dan worden de witte tinten vaak nog witter) In de foto hierboven is links het beeld dat gemaakt is en rechts heb ik er iets meer zwart aan toegevoegd. Het is een subtiel verschil maar maakt de lijnen net iets beter zichtbaar, mocht je dat willen.
Vragen? Ik hoor het graag!
Dit artikel verscheen eerder op Simone’s Kitchen en is inmiddels aangepast en geupdate.
De fotografie is gedeeltelijk gedaan voor het boek Hemels van Alexandra Hereijgers en Ria Geraets-Heijnen.
